Kan jouw kind een financieel ruggensteuntje goed gebruiken? Denk hierbij aan financiële steun voor studiekosten, alsmaar stijgende maandlasten, de koop van een woning of het verlies van een baan. Of misschien wil jouw kind de lang gekoesterde droom van een eigen bedrijf verwezenlijken of het stokje van het familiebedrijf overnemen. Jouw financiële hulp zou dat mogelijk kunnen maken! Laat je inspireren door deze advieswijzer.
Schenking
Een veelgebruikte en relatief eenvoudige manier om een kind financieel te ondersteunen is het schenken van geld. Dit kan op diverse manieren. Door handig gebruik te maken van vrijstellingen en fiscaal vriendelijke schenkingsvormen, kan je het rendement van de schenking verhogen. Niet alleen op het moment van schenking zelf, maar ook later. Schenken is een voordelige manier om het opgebouwde vermogen aan de volgende generatie over te dragen. Het financiële steuntje voor nu is misschien tegelijkertijd een gelegenheid om na te denken over de nalatenschapsplanning.
Afhankelijk van de omvang van het vermogen en de vrijstellingen, bedraagt de erfbelasting voor jouw kind al snel tussen de 10 en 20% en voor het kleinkind zelfs tussen de 18 en 36%. Regel het tijdig en goed en bespaar erfbelasting in het voordeel van de erfgenamen!
Tip: voor mensen met vermogen geldt een hogere eigen bijdrage zorg AWBZ. 8% van het box 3-vermogen boven het heffingsvrij vermogen van € 30.000 (2018), wordt als extra inkomen voor de berekening van de eigen bijdrage meegeteld. Er zijn plannen om deze vermogensinkomensbijtelling in 2019 te halveren naar 4% van het vermogen. De eigen bijdrage zorg AWBZ is des te meer reden om na te denken over nalatenschapsplanning!
Als ouder kan je jouw kind jaarlijks vrij van recht een bedrag schenken. Voor 2018 is dit bedrag € 5.363. Schenk je aan een kind dat tussen de 18 en 40 jaar oud is (of van wie de partner jonger is dan 40 jaar), dan kan deze vrijstelling voor één keer worden verhoogd naar € 25.731 (2018). Voor schenkingen ten behoeve van een kostbare studie of opleiding kan de vrijstelling zelfs eenmalig worden verhoogd naar € 53.602 (2018). Betreft het een schenking voor de eigen woning dan bedraagt de schenkingsvrijstelling € 100.800. In dat geval moet jouw kind de schenking gebruiken voor:
de aankoop van een eigen woning,
de verbetering of het onderhoud van de eigen woning,
het afkopen van de erfpachtcanon bij zijn eigen woning met erfpacht, of
het aflossen van zijn eigenwoningschuld of de restschuld die is ontstaan door verkoop van zijn woning.
Tip: het is ook mogelijk de schenking van € 100.800 voor de eigen woning te spreiden over drie achtereenvolgende jaren. Van dit bedrag mag jouw kind € 25.731 vrij besteden. Het restant moet binnen drie jaar na de eerste schenking worden besteed aan de eigen woning.
Let op! Wil je aan jouw kind € 100.800 schenken voor de eigen woning, laat je dan vooraf goed informeren. Er gelden namelijk wel wat voorwaarden waar zowel jij als jouw kind zich aan moeten houden. Het bedrag van de schenking moet bijvoorbeeld daadwerkelijk zijn betaald en je moet dit schriftelijk kunnen aantonen. Schenking onder schuldigerkenning is hier dus niet mogelijk.
Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om méér dan het vrijgestelde bedrag te schenken. Over het meerdere is jouw kind dan wel schenkbelasting (10 tot 20%) verschuldigd.
Schenken onder schuldigerkenning
Je wil schenken, maar je wil of kan nog niet het gehele bedrag in contanten aan jouw kind geven. Een mogelijkheid is een notariële schuldigerkenning uit vrijgevigheid, ook wel bekend als papieren schenking. Je erkent een bedrag schuldig te zijn aan jouw kind dat pas opeisbaar is na jouw overlijden.
Voordeel is dat je blijft beschikken over het (geschonken) vermogen en liquiditeiten en toch handig gebruik maakt van de vrijstellingen in de schenkbelasting. Tegelijkertijd ben je vrij om tussentijds op de schuld af te lossen en daarmee jouw kind geld te verstrekken. Om met deze schenking ook erfbelasting te besparen, moet je jouw kind wel jaarlijks daadwerkelijk 6% rente betalen. Via rente en aflossing ontvangt jouw kind dan financiële ondersteuning.
Let op! De schenking op papier moet zowel door de schenker als de ontvanger worden opgegeven in de aangifte inkomstenbelasting.
Schenken onder voorwaarden
Het kan gebeuren dat een schenking via het huwelijksgoederenregime of een samenlevingscontract onbedoeld bij de schoonfamilie van de (klein)kind terechtkomt. Dit kan je voorkomen door bij de schenking een uitsluitingsclausule op te nemen zodat de schenking eigendom blijft van jouw (klein)kind. Door het schenken van vermogen aan jouw kind kan het op enig moment ook gebeuren dat de financiële draagkracht onder druk komt te staan. Wil je schenken zonder financieel afhankelijk te worden van jouw kind, dan kan je ook schenken onder de voorwaarde dat deze door jou herroepen kan worden.
Let op! Trouwt jouw kind na 1 januari 2018, dan valt de schenking niet meer in de huwelijksgemeenschap. Het kind kan samen met zijn of haar partner in huwelijkse voorwaarden echter bepalen dat schenkingen wel tot de gemeenschap behoren. In die situatie is de uitsluitingsclausule desgewenst nog relevant.
Bedrijfsopvolging in de familie
Wil je het bedrijf geheel of gedeeltelijk overdragen aan jouw zoon of dochter? Met de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF) in de Successiewet kan je het ondernemingsvermogen of de aanmerkelijkbelangaandelen fiscaal vriendelijk op de kinderen overdragen. De BOF geldt alleen voor actieve ondernemingen.
Beleggingsactiviteiten vallen nagenoeg geheel buiten de regeling. De BOF voorziet in een voorwaardelijke vrijstelling van 100% van de waarde, voor zover de waarde van de onderneming niet meer bedraagt dan € 1.071.987 (2018). Voor het meerdere is de vermindering 83%. Voor de dan nog verschuldigde schenkbelasting kan tien jaar lang rentedragend uitstel van betaling worden verleend. De regeling kent onder meer voorwaarden ten aanzien van de bezitsperiode voor jou als schenker en voor de voortzetting van het bedrijf door de verkrijger.
Familielening
Je kunt de kinderen natuurlijk ook geld lenen. Het is immers nog steeds moeilijk, ook voor jouw kinderen, om een financiering bij een bank te krijgen. Bij een lage rente op het spaardeposito kan een familielening dan al gauw een aantrekkelijke optie zijn. Maak wel zakelijke afspraken en leg de voorwaarden, zoals rente, duur, aflossing, aanwending van de geldsom, opeisbaarheid, opzeggingsgronden en eventuele zekerheden goed vast. Dit zorgt voor financiële en juridische duidelijkheid voor jou en het kind en voorkomt veelal onnodige fiscale narigheid.
Eigenwoninglening
Via een notariële of onderhandse akte kan je jouw zoon of dochter geld lenen voor de aanschaf, verbouwing of onderhoud van een eigen woning. Over de lening ontvang je van jouw kind rente. Voor jou behoort de (zakelijke) lening tot het box 3-vermogen, zodat de renteontvangst bij jou onbelast is. Voor het kind is de betaalde rente echter fiscaal aftrekbaar als eigenwoningrente.
Let wel, sinds 1 januari 2013 gelden ook voor de eigenwoningleningen binnen de familie de nieuwe regels rondom hypotheekrenteaftrek. Dat wil zeggen dat de lening dus binnen dertig jaar volledig en minimaal annuïtair moet zijn afgelost. Om de renteaftrek bij een onderhandse lening veilig te stellen, moet jouw zoon of dochter de Belastingdienst informeren over de eigenwoninglening. Daarvoor diende het formulier ‘Opgaaf lening eigen woning’. Vanaf de aangifte inkomstenbelasting 2016 moeten de gegevens van de lening jaarlijks worden doorgegeven in de aangifte zelf. Dat geldt zowel voor een nieuwe lening, als voor het doorgeven van een wijziging van een bestaande eigenwoninglening.
Let op! Het is verstandig om voor de lening een zekerheidsrecht te bedingen. Niet alleen voor de terugbetaling, maar ook om het zakelijke karakter fiscaal te onderbouwen. Voor het vestigen van een hypotheek moet je bij de notaris zijn.
Lening en schenking via een kasrondje
Je kunt jouw kind extra financieel steunen door bijvoorbeeld de eigenwoninglening aan te vullen met een 'kasrondje'. In hetzelfde jaar dat het kind de rente aan jou betaalt, schenk je een bedrag binnen de jaarlijkse schenkingsvrijstelling (2018: € 5.363). Het kind profiteert bij een eigenwoninglening van de fiscale renteaftrek en van de vrijgestelde schenking, terwijl jij de rente onbelast ontvangt en (een deel van) de rente weer belastingvrij kunt teruggeven. De schenking en rentebetaling moeten overigens los van elkaar staan en niet met elkaar worden verrekend. Anders valt het fiscale voordeel weg.
Borgstelling
Als jouw kind bij een bank niet op eigen kracht een (extra) lening kan krijgen, kan je als ouder borg staan. Dit kan voor de gehele lening, maar ook voor een deel. Hiermee bied je de bank extra zekerheid. Met een borgstelling voor een hypothecaire geldlening behoudt het kind recht op hypotheekrenteaftrek.
Risicodragende deelname
Tot slot nog een laatste tip: heeft jouw kind plannen om voor zichzelf te beginnen, dan is een geldlening wellicht een voor de hand liggende optie. Maar misschien is een risicodragende deelname van jou als financier in het startende bedrijf van jouw kind voor beiden interessant. Er zijn vele manieren om dit vorm te geven. Vraag het ons!