EINDEJAARSTIP | De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en de doorschuifregeling in het aanmerkelijk belang (box 2 van de inkomstenbelasting) (DSR) zijn belangrijke faciliteiten bij het schenken of erven van een (familie)bedrijf. De BOR/DSR kent een forse vrijstelling of uitstel van te betalen belasting, op voorwaarde dat het bedrijf wordt voortgezet.
Ondernemingsvermogen
Ook zijn de BOR en DSR alleen van toepassing op ondernemingsvermogen en niet op beleggingsvermogen in de onderneming. De BOR en DSR worden in stappen aangepast, waarbij de eerste wijzigingen al op 1 januari 2024 in werking traden. Dat betrof onder andere de regel dat vastgoed dat wordt verhuurd aan derden per definitie wordt aangemerkt als belegginsvermogen. Per 1 januari 2025 wordt een volgende reeks maatregelen van kracht en vanaf 2026 de laatste serie wijzigingen.
Van alle wijzigingen per 2025 noemen we de belangrijkste:
De vrijstelling in de BOR wordt vanaf 2025 verhoogd naar 100% van de waarde van het ondernemingsvermogen tot € 1.500.000 (€ 1.325.253 in 2024). Voor het bedrag daarboven wordt de vrijstelling verlaagd van 83% (2024) naar 75% van het ondernemingsvermogen. Een berekening leert dat het omslagpunt bij een bedrijfswaarde van ongeveer € 1.870.000 komt te liggen. Is jouw bedrijf minder waard, dan betekent deze wijziging dat het fiscaal voordelig is met schenken te wachten tot na 2024. Is jouw bedrijf echter meer waard, dan is het juist voordelig je bedrijf zo mogelijk nog dit jaar weg te schenken.
Een andere belangrijke wijziging betreft het afschaffen van de 5% doelmatigheidsmarge in de BOR en DSR. Dit houdt in dat bij ondernemingen beleggingsvermogen tot 5% van het ondernemingsvermogen toch wordt aangemerkt als ondernemingsvermogen. Voor de BOR gaat deze maatregel in per 1 januari 2025. Voor de DSR zal dit later plaatsvinden. De precieze datum hiervoor is nog niet bekend.
Ook wordt de termijn van voortzetting van het overgenomen bedrijf gewijzigd. Die termijn bedraagt nu nog vijf jaar, maar wordt per 2025 gesteld op drie jaar. Een bedrijf kan na overname dus sneller worden verkocht, zonder verlies van de faciliteit.
Let op! Deze verkorte termijn gaat gelden voor overdrachten die plaatsvinden vanaf 1 januari 2025. Voor overdrachten tot en met 2024 blijft de termijn van vijf jaar gelden.
De dienstbetrekkingseis in de DSR wordt afgeschaft. Op dit moment is de DSR alleen van toepassing als de voortzetter al minimaal drie jaar onafgebroken in dienst is van de onderneming. Deze eis komt per 1 januari 2025 te vervallen.
In plaats van de dienstbetrekkingseis komt de voorwaarde dat de verkrijger minimaal 21 jaar moet zijn. Deze maatregel gaat per 1 januari 2025 voor zowel de BOR als de DSR gelden.
De BOR en DSR gelden alleen nog maar voor zover bedrijfsmiddelen zakelijk worden gebruikt. Sommige bedrijfsmiddelen worden zowel zakelijk als privé gebruikt. Denk aan de auto van de zaak voor de ondernemer zelf, maar ook voor personeel. Vanaf 1 januari 2025 zijn de BOR en DSR alleen nog van toepassing op het deel dat zakelijk wordt gebruikt. Gelukkig gaat het alleen gelden voor bedrijfsmiddelen die op het moment van de overdracht een waarde van € 100.000 of meer kennen.
Wijzigingen per 2025 en 2026
Naast bovengenoemde wijzigingen is een aantal andere wijzigingen per 2025 en per 2026 aangekondigd voor de BOR en/of DSR. In sommige situaties worden de regelingen aantrekkelijker en soms worden de regelingen juist versoberd. Van de regelingen die in 2026 in werking moeten treden, zijn de exacte voorwaarden soms nog niet bekend.
Uitgelichte wijziging per 2026
Een wijziging per 2026 lichten we er nog uit. Vanaf 2026 zullen de BOR en DSR alleen nog van toepassing zijn op aandelenbelangen die minimaal 5% van de normale aandelen omvatten. Dat betekent onder andere dat kleinere belangen – opties, winstbewijzen etc. – buiten de boot gaan vallen, terwijl die belangen wel in box 2 kunnen vallen. Ook wordt de definitie van preferente aandelen waarschijnlijk aangescherpt. Hierdoor worden structuren met soort- en letteraandelen risicovoller, omdat die aandelen onbedoeld ook als preferente aandelen kunnen worden aangemerkt. Voor preferente aandelen gelden strengere eisen waaraan met soort- of letteraandelen meestal niet is te voldoen.
Tracking stocks
Ten slotte is het voornemen de BOR en DSR ook niet langer van toepassing te laten zijn op zogenaamde tracking stocks. Dat zijn aandelen die statutair recht geven op bepaalde winsten of bepaalde vermogensbestanddelen. Als ergens in de bv-structuur sprake is van dit soort aandelen, dan is de gehele structuur besmet en zijn de BOR en DSR nergens meer van toepassing. Het advies is dan ook om komend jaar kritisch te kijken naar structuren waarin dit soort aandelen voorkomen.
Tip: overweeg je je bedrijf op korte termijn te schenken en wil je daarbij gebruikmaken van de BOR of DSR, bekijk dan of het – gelet op alle wijzigingen – aantrekkelijk is dit nog in 2024 te laten plaatsvinden of juist te wachten tot 2025. Maatwerk is hier noodzakelijk. Wij adviseren je altijd contact op te nemen met ons.